واریس
واریس چیست؟
واریس بیماری است که در طی آن دیواره وریدها (سیاهرگ ها) به دلیل نارسایی دریچه های کنترل جریان خون دچار تورم و برآمدگی می شوند. واریس بیشتر در ساق پا ها دیده می شود. یکی از دلایل به وجود امدن این مشکل فشار وارده در لوله گوارش می باشد. بعضی از سیاهرگ های واریسی به طور عمیقی درون ساق پا قرار داشته و قابل مشاهده نیستند. سیاهرگ های متورم و باد کرده به دو شکل دیده می شوند. سیاهرگ های واریسی و سیاهرگ های تار عنکبوتی. سیاهرگ های واریسی بزرگ تر بوده و به رنگ آبی تیره یا ارغوانی هستند. اغلب در سطح پوست به صورت پر پیچ و خم دیده می شوند. سیاهرگ های عنکبوتی کوچک تر هستند و شبیه تارهای عنکبوت به نظر می رسند و رنگ آنها آبی یا قرمز است. این سیاهرگ ها به سطح پوست نزدیک بوده و درد و تورم ندارند.
علت به وجود آمدن واریس:
گردش خون در بدن با استفاده از سیاهرگ ها و سرخرگ ها صورت می گیرد. هنگام بازگشت خون به قلب عضلات پا مانند پمپ عمل کرده و دیواره الاستیک سیاهرگ ها به برگشت خون به قلب، کمک میکند. دریچه های موجود در سیاهرگها با عبور جریان خون به سمت قلب، باز میشود و سپس بسته میشود تا از برگشتن خون جلوگیری کند. اگر این دریچه ها ضعیف شوند یا صدمه ببینند، خون به عقب برگشته و در سیاهرگ محبوس میشود و منجر به کشیدگی یا پیچ خوردگی سیاهرگ و در نتیجه به وجود امدن رگ های واریسی می شود.
عوامل دیگری در بروز این مشکل تاثیرگذار هستند ازجمله:
- سن: خطر ابتلا به واریس با افزایش سن بیشتر میشود. افزایش سن باعث تخریب دریچه های سیاهرگها و از دست رفتن کشش اولیه آن ها میشود. در نهایت باعث میشود دریچه ها درست عمل نکرده و مقداری از خونی که باید به سمت قلب برود به داخل رگ بازگردد.
- جنسیت: در زنان به علت تغییرات هورمونی در دوران بارداری، پیش از قاعدگی و یائسگی احتمال ابتلا به واریس بیشتر می باشد. زیرا این هورمونها باعث شل شدن دیواره سیاهرگها میشوند. برای درمان های هورمونی میتوان از قرص های ضد بارداری استفاده کرد.
- سابقه خانوادگی: احتمال ابتلا به واریس در افرادی که اعضای خانواده ان ها دچار واریس باشد بیشتر است.
- بارداری: در زنان باردار به علت تغییرات گردش خونی که برای رشد جنین به وجود می اید احتمال ابتلا به واریس بیشتر می باشد. در این تغییرات حجم خون در بدن افزایش می یابد اما انتقال جریان خون از پا توسط سیاهرگ کاهش می باید و در نتیجه باعث بزرگ شدن رگهای پا می شود.
- چاقی: افرادی که دچار چاقی و اضافه وزن هستن احتمال ابتلا به واریس را بیشتر از سایرین دارا می باشند. زیرا اضافه وزن باعث وارد آمدن فشار بیشتر بر رگها میشود.
- ایستادن یا نشستن به مدت طولانی: قرار گرفتن در یک حالت به مدت طولانی باعث بروز مشکل در جریان خون می شود.
علائم آن :
سیاهرگ های تار عنکبوتی بیشتر به لحاظ زیبایی مشکل ساز هستند در حالیکه سیاهرگ های واریسی علاوه بر ظاهر تیره رنگ و برجسته که مانند طناب پیچیده ای روی پا نمایان می شوند. مشکلات دیگری از جمله:
- احساس سوزش، ضعف،گرفتگیو یا سنگینی در پا ها
- درد گرفتن پا ها بعد از ایستادن و یا نشستن در طولانی مدت
- خارش در اطراف سیاهرگ ها و زخم و خونریزی سیاهرگ های واریسی
عوارض و خطرات آن
این خطرات که شامل زخم و خونریزی، لخته شدن خون، ترومبوز ورید عمقی(تشکیل لخته خونی در دیواره داخلی یک سیاهرگ عمقی) و ترومبوفلبیت (التهاب وریدی همراه با تشکیل لخته های حساس و سخت) می باشند خیلی شایع نیستند.
روش های پیشگیری از ابتلا به واریس:
با بهبود گردش خون میتوان خطر ابتلا به رگ های واریسی را کاهش دهد و همینطور رگ های ایجاد شده را کاهش می دهد. اقداماتی که برای بهبود گردش خون می توان انجام داد شامل:
- اجتناب از قرارگیری در وضعیت نامناسب که باعث فشار در ناحیه پا شود.
- ورزش های هوازی
- قرار گرفتن فرد در bmi مختص به خود
درمان واریس:
جوراب های واریس اولین و راحت ترین درمان پیشنهادی پزشکان برای واریس می باشد. این جوراب ها با قرار دادن رگ ها و عضلات در حالت فشار باعث بهبود گردش خون می شود. که بهترین نوع این جوراب ها آنتی باکتریال وآنتی میکروبیال می باشند.
در صورت شدیدتر بودن واریس از روش های دیگری مانند:
- اسکلروتراپی: تزریق محلول به رگ های واریسی جهت بستن رگ ها.
- لیزر درمانی: ساطع کردن اشعه برای از بین بردن رگ های واریسی.
- درمانهای با کمک کاتتر با استفاده از فرکانس رادیویی یا لیزر: این روش که برای رگ های بزرگ واریس می باشد.
- مسدود کردن رگ ها: گره زدن سیاهرگ پیش از عمقی شدن و برداشتن ان.
- فلبکتومی سرپایی: ایجاد سوراخ های کوچکی در پوست برای برداشت رگ های واریسی با بی حسی.
- جراحی اندوسکوپی رگ: این روش اخرین راه برای درمان می باشد. برای رگ هایی که در بدترین مرحله باشند و باعث ایجاد زخم شده باشند استفاده می شود. با استفاده از جایگذاری دوربین در پا و مشاهده رگ های واریسی، برش هایی ایجاد میکنند. رگ های مورد نظر را برمی دارند.
